Estivada

Ieu d'Estivada, vos voliái mostrar las fòtos çai jos e mai que mai la video. Mas me'n cal parlar?

Bon, ok, d'acòrdi, ne vos parli.

Vos vau tornar parlar del balanç que faguèrem a la ràdio.

Los punts negatius:

- los comuns. Los festenals, de costuma, installan de comuns. A Estivada, per pissar o pièger, te cal plan pensar e organizar la causa. Rai, i a los comuns publics del pargue. Moè. Sornes, umids, que quand dintras, chauchilhas dins sai pas tròp qué, pudís qu'embocana e pas de papièr. Las annadas passadas, i aviá los comuns de l'ostal de las fèstas, barrats ongan. Ieu tornavi al camping... urosament, i aviá Rodés platja ( tot un concèpte!!!) amb sos cagadors sècs. Of. eriam sauvats. Fins a 7h lo vespre. Alara, se te preniá l'enveja de pissar aprèp 7h lo vespre, e ben anavas entre doas autòs. bòf bòf bòf

- los editors e la literatura: al tròn de dieu. Los editors que vendián los libres èran en defòra del pargue, sul parking, èra mejan mejan aquò.

- las creacions pel festenal: 4 creacions fachas per Estivada, òsca òsca òsca. O pas. Dins mon emplec del temps que me faguèri abans d'anar a Rodés, metèri pas cap creacion e, un còp sus plaça, me demandèri perqué. Qu'es aquò una creacion? Pendent un temps, un artista o un collectiu d'artistas trabalhan ensems per far un espectacle especial pel festenal. D'espectacles que se fa en primièra pel festenal, son de moments importants, aquí dedins, s'i meton tot plen de sòus, es un pauc la veirina e la politica del festenal. E ben a ieu me fa mal al cuol que las quatre creacions del festenal siaguèsson encargadas a de "vièlhs" e sonque de vièlhs: Eric Fraj, Claude Marti, Joan-Loís Cortial e Peiraguda. Critiqui pas brica lors valors artisticas que los espectacles los veguèri pas (levat un bocin del concèrt de Claude Marti qu'auriái melhor fach de m'anar far enfifrar que de suportar aquò) mas totes i èran ja trenta ans fa. Disi pas "Mòrt als vièlhs", pas brica. Me sembla just pas normal, nimai sanitós que la creacion occitana que vòl mostrar lo festenal es la d'aquel mond. e sonque d'aquel mond D'unes grops qu'èran pas nascuts trenta ans ne fan de residéncias artisticas dins d'autres encastres: Joan Francés Tisnèr, Familha Artús, La Talvera, eça. Compreni pas  brica la causida d'Estivada. Espèri que, las annadas que venon, aurem dins los espectacles estampilhats "creacion Estivada" de mond vièlhs e de mond joves.

Ara los punts positius:

- l'aligòt tras que bon. Lo festenal a fach un partenariat amb l'entrepresa Jeune Montagne de Laguiòla per far d'aligòt. Aligòt saussissa frucha + vin o aiga: 9€ amb una bona organizacion per la venda. Mon pichon plaser de cada ser. 

- lo merchandising. E lo partenariat amb Jeune Montagne e lo merchandising son una volontat de s'autofinanciar, çò que ven important quand dependèm de las eleccions d'un costat o de l'autre e que volèm servar la gratuitat. Se podiá crompar una saqueta , un camisòt, tot plen de colhandras estampilhadas "Estivada".

- la gratuitat totala dels espectacles. Son plan pauques los festenals a gratis ara, nos sembla normala aquela gratuitat, mas o es pas tant d'uèi.

- la reorganizacion de l'espaci, mai sarrat.

- l'ambient correct, anem , o disi perque totes o diguèron "la convivéncia". Bon esperit, pas besonh de polagalha, pas d'ibronhasses, pas de problèmas. The occitan way of life (disi de conariás se vòli)
- los ecrans e l'instalacion video. A l'entorn de l'empont bèl dos ecrans bèls. Putan, akò te càmbia la vida. Pendent los concèrts, se vesián los cantaires e musicians suls ecrans, coma a un concèrt dels Rolling Stones. M'agradèeeeeeeèèèt. En mai d'aquò, pendent lo cambiament de platèu, moment que se fasèm cagar grèu normalament, e ben, aquí, i aviá la TV!!! l'ESTV, la tv d'estivada. ÈRa genial!!! Un trabalh de tria. òsca òsca òsca. Podètz veire las videos!! Me regalèri :) E aquò agradèt a tot lo mond!!!

Bon qué faguèri a Estivada?
Rabalèri bravament :)
Gastèri de sòus :P
Mangèri d'aligòt :D
Faguèri un pauc de ràdio:

Celina e Daniel de La Talvera

Manu Theron e Laeticia de La Mal Coiffée

E enfin, ma tòca de la setmana, lo dissabte, LA TALVERA en concèrt, pas de fòtos del concèrt tarrible amb Ange B, Rita Macedo e Jairo, i pensèri pas :D

Mas faguèri una fòto quand La Talvera joguèt unplugged dins lo pargue:

lo Dieu Loddo a la craba e lo polit Fabrici a la clarineta

E al cabaret, LA cançon :))))
ont vesèm que sabi pas siular e que risi coma una agaça en calor.

Luciano

Totas las videos de Luciano sus Luciano.fr, aquel tipe me fa pissar de rire.

Question als legeires

Es lo drapèu occitan a drecha?



Edit dau mitan de la nuòch: Mercés Laurenç! akò m'empachava de dormir de pas saber. Pensavi plan qu'èra pas lo drapèu occitan, mas capitavi pas de trobar quin drapèu èra. Navarra, segur! Que soi colha! Mercééééééééééés Laureeeeeeeeeenç.
Pels incults coma ieu, vaquí-lo en entièr:

E lo drapèu qu'es a costat del drapèu de Navarra, lo jaune e negre, es l'arrano beltza (una agla negra sus fons jaune) qu'es utilizada per l'esquèrra abertzale.

Aguessiam de terroristas, de qué metrián coma drapèus? La crotz occitana sola? la amb l'estèla? Lo drapèu de cada parçan: las vacas bearnesas?  lo drapèu provençau q'es lo catalan a l'envers? de qu'avèm encara coma drapèus?
Revelacion dau mitan de la nuòch: soi nula en eraldica.
Ba, se'n footèm.

Bruniquel

Dins mon torn dins lo país das Tarnagasses, una tapa a Bruniquel. 

BRuniquel, es una causa que tot lo mond visita, perque es medievalo-polit.

La primièra causa que veses quand arribas: lo monument dels mòrts, amb d'occitan sioplèt!

Cançon

Cançon per metre de bona umor:

Mela fai d'espòrt: de la civilizacion a la toristalha

Coma vòli far e aqueste còp acabar lo canal de Riquet, m'entraini.

Faguèri doncas, un autre canal, mai cortet, lo de Narbona a Pòrt la Novèla (lo primièr que se trufa, lo negui dins la Robina)

Per aquò far, ne faguèri de camin! Partiguèri (en bicicleta, of course) de l'ostal a 6h10 per prene lo trin a 6h30. 3 quarts d'ora mai tard, a Narbona, montèri sus la bicicleta, un còp sortida de la gara, prenguèri a drecha, passèri dabans la mediatèca e seguiguèri lo canal... fins a Pòrt la Novèla, es pas complicat.

Cal far un pauc mèfi entre la gara e la mediatèca qu'es una rota d'una via que se transforma en 3 vias, es un pauc lo rambalh per las autòs, vos disi pas en bicicleta, subretot que cal anar sus la via d'esquèrra! Çò melhor es de davalar de la bicicleta e de prene tranquiletament lo passatge per pedons. Aprèp , i a una pista ciclabla long del canal , doncas pas de lagui del centre de narbona fins al Pòrt :)

La pista ciclabla es long del canal, aquò o aviatz compres. A drecha, paralela al canal, i a la via del tren. Podètz pensar qu'aquò deu destorbar e far de bruch mas non, seguir una via de tren es plan mai agradiu que non pas de seguir una rota... puèi as totjorn la securitat que lo tren te va pas dintrar dedins... A drecha de via del tren, i a un estanh. E a ton esquèrra, i a un autre estanh :)

Pendent de quilomètres, siás donc entre dos estanhs, lo de Sijan e lo de Bages (me sembla, ne soi pas segura). S'as d'astre, pòdes veire  tot plen d'aucèls :) ieu veguèri un bernat pescaire gris (Ardea cinerea) que s'envolèt quand arribèri pròche d'el, akò me faguèt la jornada :) Passas al ras de l'iscla Santa Lúcia qu'es una reserva naturala (o quicòm aital), aquí, i a de causas de veire, mas ieu m'i arrestèri pas.

Vesètz sus las fòtos que fasiá pas gaire polit quand i  anèri. Lo cèl de mas fòtos sembla fotoshopat, mas o vos prometi, me sabi pas servir de fotoshòp ni de gimp, es lo cèl que i aviá akel jorn. E valiá mai! I a pas un pet d'ombra tot lo long de la via ciclabla, doncas i cal pas anar un jorn de calimàs ni un jorn de ventàs, que se i a una aureta, te mancarà pas.

Long de la via ciclabla, i a d'indicas de kilomètres, akò es bon pel moral! En tot, aquò fa 23km, que los sentisses pas passar! D'aquela via long del canal, se pòt anar a Gruissan e Gruissan plaja tanben. Arribas a Pòrt La Novèla, pòrt, luènh de la plaja.Oè, soi colha, preni los panèus en fòto, es  pas perque son polits, es perque soi contenta de los veire e me disi "wow, as ja fach "9km" e passi los 9km seguents a far de calcul mental carcular ma vitessa. Seriá mai aisit de saber far marchar mon comptador...

I anèri fins a la plaja, per far la fòto :), a 9h del matin, i aviá pas degun! Per l'istorieta, en traversant lo vilatge, un tipe en veire ma bicicleta customizada diguèt "Aaaaaaa, vaquí la crotz nòstra" (sic!) :) Per tornar, aviái la causida de tornar pel canal fins a la gara de narbona o de prene directament lo trin a Port la Novèla. Coma soi una fenhantassa, volguèri prene lo trin directament, que me sentissiái pas de far 23 km de mai.

Mas. Pensatz plan que i a un MAS dins l'istòria. Per evitar d'aver lo vent en contra, volguèri passar per de carrieronas per anar a la gara... e me perdèri. Anèri petar al super U, e  se sètz un pauc sociològs, sabètz que los superU son pas jamai a costat de las garas e son totjorn luènh de tot. Enfin, al cap d'un brieu, poguèri prene un TER qu'aviá pas de vagons bicicleta. Tornèri a l'ostal al cap d'un trentenat de quilomètres a bicicleta, plan contenta, èra miègjorn :)

Vau far d'espòrt e tòrni per dinnar. D'aquí pas gaire, roncarai e beurai de cervesa en agachar lo balon a la tele.

Vacanças al Pallars: Mela fai d'espòrt e camina

La primièra escorreguda que faguèrem, èra a la Vall Fosca, patria maire de la Marieta. Prenguèrem lo teleferic, anaviam pas montar a pè, òu, cal pas desconar!, benlèu n'avètz ausit parlar d'aquel teleferic, tombèt en pana just aprèp nosautres!!!! amb 58 personas dedins. Ra, kina orror. Es aquò d'èsser fenhant o pas esportiu o los dos, te vòs estalviar un desnivelat de 400 metres e demòras blocat, penjat en l'aire amb de cons. La cachavièlha. O diguèri ieu que fasiá un bruch estranh aquel teleferic, mas la Marieta me diguèt "calla", alara me calèri e preguèri lo Dieu das caminaires fenhants e arribèrem en naut sens cap problèma. Un còp en naut, caminèrem un moment per arribar als lacs. Aquela zòna d'ont es la Marieta, e ben i a 240 lacs!

 Lo Pèire de la Sauma e la Marieta :)

Aquelas vacas, las rescontrèrem , 3 ans fa, sul blòg

e sabèm qu'es una vaca grisa de Pirenèus :)

Quina fòto que faguèsse, akò sembla una carta postala de tant qu'es polit :)

Vacanças al Pallars 1èr pòst

Ongan, anèri veire la Marieta e lo Peire de la Sauma dins los Pireneus, a l'ostal dels parents de la Marieta.

I passèri quauques jorns e m'i regalèri.

Primièr, perque veguèri mos amics que los aimi fòrça la Marieta e lo Peire de la Sauma :)

Segond, èri amb de mond meravilhoses. Sa maire es un solelh e son paire conta tot plen de causas, rison fòrça e cosinan tras que plan :)

E enfin, faguèrem tot plen de causas, visitèrem tot plen de causas, passegèrem bravament e aquò fa de ben :)

Ne partiguèri que ploravi de daissar tot aquel mond.

Veiretz quauques fòtos de nòstras visitas culturas e de mon esportivitat... mas , abans de far d'espòrt, cal manjar e las causas que se manjan alai son originalas:

un coscós catalan :)

Un grand mercés a la Marieta, al Pèire de la Sauma per lor amistat :) e un grand mercés als parents de la Marieta per lo manjar, lo rire, l'estrambòrd e l'acuèlh :)

L'escacalàs del jorn

L'idèa es geniala!!!. E soi MÒRTA DE RIRE.

via lo fòrum Occitània

Mela se cultiva e fa una virada a Bosigas: lo musèu de l'estanh de Taur

Lo musèu es l'edifici ròse darrièr los batèus

Lo musèu de l'estanh de Taur, aquí, tot lo mond i es anat un còp dins sa vida amb l'escòla. Ieu i anèri quand èri adolescenta e n'aviái un sovenir poscós. Alara, i tornèri, istòria de desposcar mos sovenirs e d'aprene un parelh de causas. Lo musèu es a Bosigas, vilatjòt mondialament conegut per sas ustras, que se manjas d'ustras que son pas de l'estanh de Taur, siás fòrabandit del blòg. Ieu ne mangi pas, perque las ustras, akò me fa racar.

I a tot plen de reconstitucions dins aquel musèu: un pargue d'ustras, un interior de mas (kò's pas un ostal mas l'endrech ont lo pescaire trabalha las ustras), las rets de tota mena, lo magasin (akò's pas una botiga mas ont los pescaires meton son bordel), las barcas.

Tot plen d'objèctes amb los noms de cadun e las explicas audios, amb l'accent del país e d'occitan dedins.

Quand dintras, t'explican las ustras, las taulas d'ustras, cossí fonciona aquò, cossí a evoluit. I a un film de 5 minutas que t'explica la vida de l'ustra, de la naissença a ta sièta. Sai pas que preniá tant de temps! 

I a tanben d'aquariums, amb los peisses que se pòdon pescar dins l'estanh, los peisses e las autras bèstias que ne vos pòdi pas far la tièra aquí perque coneissi pas los noms. 

Mas çò que m'agradèt mai, son las maquetas. I explican totas las tecnicas de pèsca que se fan sus l'estanh ( cada pesca a sa tòca, segur) e per cada tecnica, i a una maqueta. E ben , ieu aquò m'agradèt.

La fòto çai contra es una maqueta del "far bolechon", o pèsca a la traïna, que permet d'agantar los peisses pròches de la plaja: dauradas, mujols, sardas, macarèls... Lo bolechon, aquò's lo nom del fialat. E la traïna? Es una expression qu'ausissèm sovent en francitan a Seta "houuu, ça la traïne ça"". E ben, prenes ton pichon Sète à Dire, traité vivant et coloré du parler sétois et du pays de Thau de Raumond Covès que lo venon de tornar editar!

E legisses:

Trahin: (de l'oc. trahinar: traîner, languir): souci, mauvais sang. V. Trahiner.

e contunhas:

Trahiné(e): adj. enervé(e),bousculé(e), inquiet (ète), la peur au ventre... "Arrête de m'énervé, tu vas finir par me faire manger trahiné!"= tu vas troubler mon repas. Passer une nuit trahiné à cause de l'examen du lendemain. Faire ses courses trahinée à cause du repas à préparer. 

e viras la pagina e tròbas lo vèrb "trahiner", mas avètz compres, non?

Aquí contra, aquò's la pesca amb l'arcelièra, per pescar los... arcelis, pardina! A la gròssa, l'arcelièra, es un rastèl amb una ret al cap e rastèlas los fons de l'estanh per agantar los cauquilhatges que i son. Los arcelis, en francés son les clovisses e en catalan les petxines (l'arcelièra en francés se ditz arseillère o clovissière). L'arcelièra es un otís que m'agrada, sai pas perqué. E se tornam prene nòstra bíblia setòria, qué  i trobam?

Arseillère: Drague (composée d'un rateau  combiné à un filet) fixée à une longue hampe, utilisée par les pêcheurs embarqués pour gratter le fond d'un canal, de l'étang, à la recherche de mourdures, de coquillages (en général des palourdes)... Existe aussi: clovissière, gagne-pain.
Quauques paginas mai luènh, aprenes que lo ganha-pan es una arcelièra sens dent, sens rastèl.

Vaquí qué veson las bèstias que seràn agantadas per lo pescaire embarcat dins son nèga-fòl, e òc, aquela barca se ditz "nèga-fòl"! Kò's una barca pichoneta pas gaire establa (d'aquí lo nom) que servís per rejónher los batèus mai importants e per pescar suls tòcs. Qu'es aquò un tòc? Es un endrech pas brica pregonf ont s'i agantan los cauquilhatges :) son dangieroses pels batèus grands, que son coma de minimontanhas al dintre de l'estanh, abans los tòcs, èran emergits, e fasián coma de plajas pichonas ont lo mond de la vila s'anava solelhar lo dimenge!

Dins la darrièra pèça del musèu, tròbas totes los que convivon sus l'estanh: , òmes, fauna e flòra. Entre molonada de causas, i a lo detalh dels aucèls, e ben ieu , aquò m'interessèt bravament, perque sabi pas jamai cossí se dison los quatre aucèls que crosi! Vos pòdi dire qu'ai fach de fòtos detalhadas e vau estudiar l'aucelum del país :)

Explican la vida de l'estanh mas tanben son economia. I a un panèl plan interessant qu'explica l'organizacion das pescaires. Te, lo vos tòrni picar que sabi qu'aquò pòt interessar los autoctòns que son pas completament al fial:

Afin d'assurer une gestion équilibrée du milieu qui permette à chacun de travailler de façon permanente, les pêcheurs de l'étang de Thau sont regroupés en une prud'homie, ou communauté de Patrons-Pêcheurs. 

Les prud'homies de Patrons-Pêcheurs qui n'existent qu'en Méditerranée, sont des institutions très anciennes. Elles ont pour origine les confréries de Saint-Pierre, connues depuis le Xè siècle.

Les prud'hommes exercent une fonction de surveillance et de police. Ils sont assermentés et autorisés à verbaliser les infractions. D'autre part, les prud'hommes sont des juges qui peuvent se constituer en tribunal des pêches. Les jugements qu'ils rendent sont sans appel. (articles 17 et 23 du décret-loi du 19 novembre 1859).

Tous les trois ans, le premier dimanche de la première quinzaine du mois de décembre (ou le lendemain de Noël) dans chacun des quatre principaux ports de l'Étang (Marseillan, Mèze, Bouzigues et Sète-Etang), les Patrons Pêcheurs de la communauté procèdent à l'élection d'un Prud'homme. 

Est également élu un Prud'homme Major (ou premier prud'homme),  qui a pour charge de régler les problèmes généraux de l'Étang. 

De fait que le nombre des postes de pêche aux filets fixes est relativement limité, et que la situation particulière de chacun des postes est plus ou moins intéressante, leur attribution fait l'objet d'un tirage au sort. Chaque poste est attribué pour la durée de un an.

Pendent una orada, mercés al musèu, serà l'imersion dins l'estanh de Taur, sa vida sauvatja, cultivada e economica. 3€ la dintrada, cal pas trantalhar :)

De notar, que lo musèu aculhís una mostra temporària, fins a la fin de septembre de 2010, i a una mòstra sus l'autbòi lengadocian , de pas mancar!!

E aprèp la visita, podètz anar manjar totas las bèstias qu'avètz vistas que i a tot plen de restaurants totes plan bons... en mai de la vista!