Mela se cultiva: de l'Istòria e de l'uniformizacion, las botigas a Salàs

Amb la Marieta anèrem far un torn dins un vilatge pròche de la Pobla de Segur que se ditz Salàs de Pallars. Ara, es un vilatge pichon sens pas grand causa, mas autres còps e fins a l'arribada del tractor, Salàs èra un vilatge plan important en Catalonha e mai dins la Peninsula tota que i aviá una fièra plan importanta de muòlas e cabals.

Ara, Salàs es conegut per sas botigas-musèus.I a dins lo vilatge 5 botigas de visitar que son "coma èran abans las botigas", abans l'arribada dels supermercats e de la television. Aital, dins lo vilatge, an fach una farmaciá, un tabat, un barbièr/perruquièr, un estanquet e la botiga mai bèla, "ultramarinos y coloniales", a la mòda d'abans e amb los produches de l'epòca!

Soi pas brica fan de tot çò "èramelhorabans" e tot çò "dakònaviáiquandèripichon". E ben malgrat tot, aquò m'interessèt bravament! Las botigas ancianas son barradas que son pas de botigas botigas mas de botigas musèus e las dubrisson pas que per la visita amb lo guida. Lo guida, primièr,  fa visitar lo vilatge, en n' explicant l'istòria, l'arquitectura e l'evolucion.

Puèi, fasèm una visita botiga per botiga. Aquí dedins, explica un fum de causas que siá sul ròtle de la botiga dins lo vilatge, sus d'unes produches que coneissèm pas mai o qu'an evoluit, sus d'anecdòtas , patin cofin. E tota la visita, aquò dura 1h30 mas se vei pas passar, veses la societat evoluir, veses l'Istòria que t'es contada. Las botigas-musèus e sas visitas son un cors d'istòria grandor natura, nos explican las botigas, los produches e son cambiament rapòrt a l'Istòria, de la Republicana Catalana  a la dictadura franquista (d'una etiqueta roja en catalan a una etiqueta pas mai roja en espanhòl per exemple...). Tot plen de detalhs de la vida de cada jorn de l'epòca que te fan comprene l'Istòria. Francament, es plan pensat, plan fach, plan presentat.

Per l'anecdòta, abans la botelha de Trinaranjus, èra design (modèl de drecha sus la fòto), e lo mond i avián trobat un nom "la tricollons". La cambièron... que "preniá tròp de plaça sus las laissas". Daumatge:))

Eriam un brave grop aquel dissabte de matin de far la visita. Totes de mond del país, de Catalans mai que mai. E ausissiái lo mond, sos comentaris. 

Ara, quand vau dins una botiga o un supermercat en Catalonha, las marcas, las coneissi totas, o quasi, son las meteissas dins mas botigas e mos supermercats ont vau aquí. E ben, las marcas de l'epòca que i aviá dins las botigas, las coneissiái pas, èran catalanas o espanhòlas, e son pas las meteissas que las francesas de 50 ans fa. Es aquò la mondializacion?