dimarts, 24 de novembre del 2020

Aquela empega!

 Figuratz-vos brave monde qu'ai recebut un messatge del primièr sindicat dels ensenhaires del 2nd gra ! Non pas per me donar de nòvas del rectorat aprèp mon entreten professional que se tenguèt sièis meses fa, que nani ! 

Non pas, aquò èra un messatge plen de pomada ! 

De pomada per me dire que me caliá tornar al blòg, que mon blòg èra indispensable a la subrevida de l'ensenhament de l'occitan dins los licèus, que lo quite Blancàs seriá a mand d'anequelir sa puta de reforma se i tòrni al blòg, que los ensenhaires d'occitan son a mand de far cauma, pas per conviccion ideologica cal pas quichar, mas per agotament de las fonts, que mon blòg es una font, venguda agotada, de tèxtes de far en classa. T'an ja d'agotadas totas las publicacions pedagogicas chanudas del sègle XX, los ensenhaires, lo Quasèrn per la seisena, Practicar la Lenga, e qué te sabi mai, que lo poirián pas tolerar l'agotament de la font numerica.

Aquí m'avètz, candidata al Prèmi Nobel de supòrts pedagogics ! 



dissabte, 5 de setembre del 2020

Fin d'estiu

 L'ostalariá es flama nòva. Enfin, flama renovada. 

Una ostalariá de las chics de Vichic. 

Una ostalariá que te dises que jos Pétain, aquò deviá pudir fòrt.

La dintrada es majestuosa, los emplegats plan aimables e l'ascensor tròp pichonet, l'an pas renovat el. Pòdon pas butar las parets de l'escalièr, rai. 

Prendrai l'escalièr, emai pel cinquen, vòli pas dintrar dins aquela causa estrecha.

Dimenge de tantossada. 

Soparem al restaurant de l'ostalariá que lo dimenge de ser, fan sopar solament los pensionaris. 

Serem los pensionaris d'un ser.

Arribam a 19h30 petantas. 

La serviciala nos plaça.

Doas mametas son ja a charrar.

Son pas assetadas a la meteissa taula. 

I a quauques taulas de preparadas : la sieta mesa, un lumet alucat. Compti los que sèm pensionaris

Quatre taulas d'una persona. 

Nos assetam a una taula per doas e escotam la conversa de las mametas.

N'i a una que la vesèm pas, e o regretam, que cada frasa sieuna es d'antologia. E coma es sordanha, en mai de far repetir son interlocutritz tres còps, parla fòrt.

La serviciala pòrta l'ensalada a l'autra mameta, una ensalada de pastèca, amb de tomatonas, de formatge e de baselic. Subrebona.

La sordanha : A non, non, de pastèca, ne vòli pas ! Auriatz pas de melon puslèu ? 

La serviciala li pòrta de melon.

Arriba lo plat. De "peis" que saurem pas jamai quin peis es e de ris blanc, es un menut de curista, sens sal, sens grais, sens pas res. L'autra mamet se lo manja e quand la serviciala arriba a la sordanha, la vièlha li fa que vòl pas d'aquò. La cosina es barrada lo dimenge de ser, o sabètz ben, vos podèm pas preparar çò que volètz. E ben ieu vòli solament de ris. La serviciala tòrna en cosina, puèi tòrna dins la sala : vos metèm la saussa del peis? Amb de burre. De ris amb de burre. 

E fa a l'autra mameta braveta : Ai ja manjat de carn a miègjorn, ieu soi vegetariana... lo ser. 

Al moment del dessèrt, la serviciala, que comença de conéisser l'aucèl, pòrta pas la mossa de chocolat prevista, li demanda : E de qué volètz coma dessert? De formatge blanc amb de sucre.

L'autra mameta li ditz que non pas, es pas en cura, es venguda per lo maridatge de son felen. La sordanha li explica sa cura e li fa lo detalh de totas las aigas que deu beure. Mas l'Amorós a parlat a aqueste moment e ai pas pogut ausir los remèdis de la vièlha. Se'n caga completament lo tipe de mos estudis sociologics. 

La sordanha se lèva e ven cap a nòstra taula. Es Totankamon. Un Totankamon garrèl e asmatic, que de sabla li seriá demorada per los palmons e per las articulacions. 

Ieu me demandi se nos ven veire per nos escridassar, qu'avèm rigut tròp fòrt a son "soi vegeteriana lo ser" en dire "ah ben ieu es lo dimars de matin".

Mas non, ven veire la mameta que i a darrièr nosautres. Una vièlha que se ten regde drecha. Qu'a de belòias. Que manja delicadament. Que daissa la mitat de sa sièta plena. Qu'es educada amb la serviciala. 

"Ah ben vos cresiái..." ò fant li va dire "Vos cresiái mòrta"! 

Mas non, "vos cresiái partida". Se vei qu'entre curistas, parlan de l'aiga que bevon, de las ronhas qu'an e de l'agenda : quora òm se'n va, dempuèi quant de temps i siás, dempuèi quant de temps venes en cura a Vichèi. E pòs tanben far lo comentari de l'ostalária ont lògas dempuèi trenta ans : coma l'a ben renovada la proprietària novèla ! E tossisses un pauc, istòria de far un punt meteo : a refrescat, ai oblidat lo gilet l'autre jorn, ai pres freg, vau demandar a Antòni de me far un gròg. E se'n va, garrèla, amb son baston, cercant l'aire, en tornar dire "Vau demandar a Antòni de me far un gròg." 

Antòni, es lo tipe de l'acuèlh, lo que nos a donat la cambra 559.  Te dona la cambra, t'entresenha sus la vila, te vend una beguda al bar e te prepara de grògs per las mametas. 

Tot lo personal de l'ostalariá coneis sas vièlhas per son nom, los fan de mamors, dison amen a totes sos capricis. 

Aquela ostalariá es un EHPAD de luxe. 

Me demandi se quauqu'un los prevendrà quand la mameta crebarà.





 



dimarts, 9 de juny del 2020

Athena

Abans la partença del vesin, capitèri de clavar l'enigma de l'eslip. 
Es important de poder clavar los mistèris abans sa desaparicion.
Es pas bon de demorar amb la frustracion. 
E coma vòli pas aver de legeires frustrats neurosats, me cal explicar.

Lo tipe a un ostal a las confinhas d'Occitània, a costat d'un pel del cuol de Catalonha. 
E decidiguèt qu'anariá viure alai, qu'aquí, i aviá tròp d'arabs a son gost. 
E se passava la setmana alai al trauc del cuol, a far d'òbras, tornava lo dissabte de ser per partir puèi lo diluns e aquò pendent de meses. 

E de qué fasiá lo dimenge dins son apartament en fàcia de mon ostal ? 
La bugada pardi ! 
Perque dins son ostal del trauc del cuol, i a pas res, pas solament una paura lavadoira.

E de qué i aviá lo dimenge sur la còrda de la bugada ? 
L'eslip pardi.
UN eslip.
UN solet.
Pas mai.

Lo tipe fasiá d'òbras, susava, pissava, cagava amb lo meteis eslip tota la setmana.

Vaquí.

Ara o sabèm, en mai d'un conàs, èra un porcàs.




dilluns, 8 de juny del 2020

Cal clavar lo capitol

O vos disi tot d'una : lo vesin es partit. 

Se n'es anat.

Non pas, a pas crebat, la puta. A pres son eslip e a mudat.

N'i a que mudan los catons, el a mudat l'eslip e tot son rambalh amolonat dins MON garatge.

Suspresa. 
Liberacion. 
Vuèg.
Manca.

E un vesin novèl a la plaça !

#teaser  

diumenge, 7 de juny del 2020

Pichòt moment de bonur pòstembarrament

Tot es pas d'escampar dins aquela situacion pòstCovid19preCovid2.0. 

Çò que m'agrada mai, es aquela distància que nos devèm impausar. 
De pas mai aver de potonejar lo mond que coneissi pas, o pièger qu'aimi pas, me regaudís.  
De pas aver de tocar la man del mond que sabes pas çò que son anats tocar aqueles porcasses. 
La sola persona qu'ai enveja de tocar e de potonejar dins la vida, es l'AmorósPecaire. 
Los autres, vos vòli pas tocar, vos vòli pas potonejar, vos vòli pas costejar. 
Demorem en telerelacion. 
Alara vos disi pas coma quand lo mond demandan "nos fasèm lo poton", respondi, urosa e tuertada : "QUE NON PAS ! "

Regaudiment XXL a cada còp. 

E dins mon cap, ai la lenga que sortís en far un bruch de pet e lo det major que se quilha. 





diumenge, 10 de maig del 2020

Sine Die - Velha del desembarrament

Lo campingcar a cambiat de sens. 

Tòrni dire : 

Lo campingcar a cambiat de sens. 




dissabte, 2 de maig del 2020

Sine Die - Jorn 51

Veni de somiar. Una cachavièlha. 
Dintravi a l'ostal a Besièrs.
Trobavi las serralhas petadas.
Dins mon garatge, a la plaça de ma vièlha Cagona, i aviá una Cagona encara mai vièlha e mai poirrida que la mieuna, una de jauna, lo capòt dubèrt. E una super 5. 
Amont, dins l'apartament, avián raubat la telarassa modernassa e l'avián remplaçada per una television catodica de botons, sens telecomanda. Mon mòble polit de la tele e ma taula negra, los avián remplaçats per de mòbles de ma grand la bòrnia.
Èran de raubaires atencionats que remplaçavan tot çò raubat per un equivalent lowcost d'un autre sègle. 
Avián installat una veirina amb de libres dedins, de libres vièlhs de trenta o quaranta ans, amb lo nom dessús de François Bakhchiche. De raubaires atencionats, mas colhons que daissan son nom.
 A l'encòp espaurugada e amusada per la situacion, me soi dich "es con aquel sòmi, m'agrada pas, me desrevelhi." 
E aquí m'avètz !

O sabiatz qu'avètz lo poder d'arrestar un sòmi ? Per verificar qu'es pas la realitat, cal sautar. Se siás paraplegic, peçuga-te lo braç. E s'es pas la realitat, tira-te d'aquí. 
Aprèp se siás a tirar un còp agradiu, sautes pas e peçugues pas degun, a despart d'un tetonet demandaire, solide.

Es lo sol punt negre de mon embarrament : l'ignorància de la data de retorn a l'ostal me pòrta socit, un pauc, fòrça, pas brica, aquò depend dels jorns... e de las nuèits!  






dimecres, 29 d’abril del 2020

Sine Die - jorn 48

Juri davant Dieu qu'existís pas de pas mai me trufar del mond que sèrvan dins una bóstia de bocinons de ficèlas perque "aquò pòt servir un jorn".





dimarts, 28 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 47

A mens d'un quilomètre de l'ostal, i a : 


Lo primièr còp que vegèri lo panèu, tornèri a l'ostal estrambordada !

- ò 'fant, i a un vilatge a costat que s'apèla Sant-Contèst! Aquò's un sant punkàs! T'imaginas? La glèisa a sanctificat un tipe que s'apelava "Contèst"! Sembla lo nom d'un album de Mauresca! S'avèm un dròlle, l'apelarem Contèst e li farem una cresta !

- Se ditz "conté". 

       Estrambòrd desconflat.

Coma lo fromatge? 


Rai, lo comté m'agrada plan, lo podèm sanctificar !  

Ne coneissètz fòrça vosautres de formatges sanctificats? 

A oè, lo Saint Nectaire, ok !

Per demorar en cò dels gavaches, prepausi de ne sanctificar mai : 

- Sant Cantal, dedicadís especial a la MJ
- Sant Salers, dedicacís especial a la Marcèla
- Santa Laguiòla
- Sant Chastèlmanh

Prepausi tanben d'escampar a l'infèrn totes los formatges normands : lo pontlavesque, lo camembert e lo livaròt. Per l'integracion, soi fotuda, la carta vèrda me la donaràn pas jamai. 

A l'infèrn, amb los formatges normands, escamparem tanben totes los formatges amb de poirit dessús : ròcafòrt e totes los blaus. E tanben los formatges qu'embocanan.

Pels formatges pas occitans, sanctifiqui lo Sant-Manchego, lo Sant Parmeggiano e lo Sant Peccorino. Ò mila dieus, dempuèi quant de temps ai pas manjat un bocinon de Manchego ? 

Sanctifiqui tanben totes los formatges artesanals de craba o de feda, e encara mai quand dessús i a de romanin, de farigola, de curri o de fenugrèc e que lo mangi amb de pan grasilhat. 

Zo, vau anar cremar un ciri a la glèisa de Sant-Comté e tre la liberacion, nos farem una procession de genolhons que portarem un platelàs de formatges e aprèp, lo sacrificarem. 




















dilluns, 27 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 46

De qué cargatz primièr quand vos vestissètz ?

Aquí una question que jamai la vos eriatz pas pausada ! Que fasèm aquò a la robotica, sens i pensar.

I aviá quicòm que me pivelava, que me tafurava dins lo biais de se vestir de l'Amorós e ai enfin agut la revelacion ! Figuratz-vos que l'AmorósPecaire quand se vestís carga primièr las caucetas ! 
Ieu en primièr, cargui la braieta, e una de pròpra, è ! 

Ai cavat dins mos sovenirs mai lonhdans : de totes los amoroses e amants qu'ai aguts, totes cargavan l'eslip primièr, coma ieu.

E aqueste, es un original, se carga las caucetas primièr. 

Del còp, l'autre matin, li fau : 
- Perqué cargas las caucetas en primièr ? 
Aquí demorèt lo pè en l'èr, la cauceta a la man, semblava lo becarut del giratòri per anar a Aigas-Mòrtas. 
Demorèt silenciós miègpivelat, miègespantat. 
E pas de responsa.

Del còp, dempuèi qu'ai descubèrt aquò, m'interrògui. De qué fa que cargam primièr la braieta o las caucetas? I a monde que cargan primièr lo camisòt? 
Aquò deu venir dels parents quand te vestisson quand siás pichonet? Començam per la pèrna, doncas contunham amb la costuma de cargar la braieta? 
O los que cargan las caucetas primièr es perque avián freg als pès quand èran pichonets? 

E ben ieu, las caucetas las cargui en darrièr o abans-darrièr, just abans o just aprèp lo pantalon. 
Perque m'agrada d'aver pas de caucetas. M'agrada d'aver los artelhs liures. Quand metèm las caucetas, los artelhs se pòdon pas mai estirar, los ausissèm pas mai quand nos parlan, los podèm pas agachar se bidorssar de rire. Lor metèm un cabucèl dessús e existisson pas mai fins a la fin de la jornada.

Del còp, ai soscat a mon òrdre de vestits : primièr la braieta puèi lo sosten. 
M'anatz dire amb tot lo discors anti-sosten que teni dempuèi la debuta de l'embarrament, perqué lo meti tan lèu ? Responsa fisica : lo podèm pas cargar aprèp la camisa. Mas poiriam far un òrdre braieta, braias, caucetas, sosten, camisòt. E metrem un cha l'autre los vestits reprimeires.
Podèm dire que la cauceta es lo sosten dels artelhs ? Avètz doas oras.

Enfin, comprenètz ara perque ma maire apèla l'Amorós Pecaire. Perque de questionaments existencials subrepivelants coma aquò, n'i a de longa, sens relambi, tota la jornada e una  brava partida de la nuèit.  Vosautres, n'avètz pas qu'una partida pichoneta pichoneta. Pichoneta perque pòdi passar ma vida a escriure sul blòg. E n'avètz una partida per donar un pauc de solaç a l'AmorósPecaire. Çò que vos conti a vosautres, lo li conti pas a el. E aquò a el, li fa de ben. Pas la pena de li dire que sens vosautres, seriá encara pièger. 

Legeires, sètz d'eròis ! 

A 20h, lo mond aplaudiràn per vosautres. 









diumenge, 26 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 45 - Del poder del blòg (2)

Ièr, coma cada jorn, anèri caminar una ora dins un perimètre d'un quilomètre de l'ostal. 
E en tornant, èri a agachar las flors del lilaç per ne far de fòtos per las cargar sus Facebook per las amigas qu'an lo malastre de viure dins un apartament en vila, e aquí, de qué te vesi pas!?!?

LO PAPET QUE VESÈM PAS JAMAI ! 

Sovenètz-vos, lo qu'ai pas jamai vist, lo que viu los contravents barrats

Èra aquí davant luènh que caminava cap a la bóstia de las letras.
Lo temps s'arrestèt, i aguèt un moment de... sabètz coma dins Matrix ont las causas s'alentisson. 
Bocabadada. 
Lo buf copat. 
Lo còr que suspend son batibati.
E las cervèlas a hum de calhau : es lo moment o jamai. Li cal parlar !  

Accelèri per arribar abans que se'n tòrne de sa bóstia de las letras. 
Un bonjorn fòrt, qu'es benlèu sord lo tipe, e sorisent per li donar enveja de s'arrestar e de me parlar.
Lo tipe se vira. 
    Yes! 
Me soritz.
    Yes! 
E me parla ! 
    You win ! 

L'ai facha durar la convèrsa. 
Èra pas estrambordanta-estrambordanta mas es una debuta ! 
Èra suls jorns de distribucion del corrièr e ont podiam postar las letras que la màger part de las bóstias jaunas las an barradas amb de banda adesiva "la poste". E coma ieu te trèvi tot lo barri, sabi ont son las bóstias dubèrtas. La mai pròcha es sul plan de Portsmouth. Lo problèma es que sabi pas dire "portsmouth". E el compren pas tanpauc "portsmouth". Pas complicat, entre aquí e lo memorial, la plaça ont i a lo tabat, la fornariá e lo creditagricòl !
- Mas quand prenèm lo camin de SuperU, ont es? 
Ieu i sabi pas anar a Super U. L'ai pas jamai sachut lo camin per anar a Superu e coma me vòli pas integrar, lo saurai pas jamai. 
- Sabi pas anar a SuperU.
Vos disi pas la decepcion sus sa cara.

- Quand sortissi e que preni a drecha, de qué me cal faire? 
- Ben i aurà un panèu " plan de portsmouth" , viraretz a esquèrra, arribaretz a un giratòri que i a una font-monument al mitan, es aquò lo plan de Portsmouth, i a  de plaças per se parcar e lo tabat, e la fornariá e lo creditagricòl.
- Aaaaa, aquí ont i a las botigas ! 
- Òc, es aquò : lo tabat, la fornariá e lo creditagricòl ! 
- A ben sabi ont es, mercé! 

Aviái la curiostat que me ponhava  : prepausa-li de tornar per li prene lo corrièr ! Que s'embèstie pas a son atge, li postaràs tu. E aital veiràs dedins ! 

Mas la saviesa disiá : distanciacion sociala, pandemia, respirator artificial, patin cofin.

E nos separèrem. 


Ai un plan d'ataca per lo còp que ven, espèri que serà pas dins dos ans aqueste còp ! 

1- li demandar s'a trobat la bóstia per crear un ambient de complicitat "sèm amics, avèm ja parlat, remembra-te papet"

2- li demandar perque dubrís pas jamai los contravents


Que ieu la vòli saber la rason vertadièra de son embarrament dins lo negre ! 

Amb l'AmorósPecaire, avèm mai d'una explicacion : 
- Explicacion mai racionala : l'an cambriolat. Ai verificat en far lo torn de l'ostal : son ostal dona sus l'avenguda e lo grasilhatge de sa tanca es esquintat a dos endreches...
- Explicacion ligada a la primièra : aqueles contravents son de mal tampar e dubrir e del còp, a causit de los daissar tampats per pas aver de far una manòbra dificila dos còps per jorn
- Explicacion nullassa : viu en naut (es l'explicacion de l'Amorós)
- Explicacion esoterica : es un vampiri e fa de messas negras dins son salon. (es mon explicacion) 

Ai un plan B se per cas jamai pus lo crosariam. Que un còp en dos ans, es pas famós famós coma rendament.

Lo plan B es la carta "vesins catolics".
En catolics de la bona que son, me parlan. 
En catolics de la bona que son, son braves mas a costat de la placa : 
- Aquò vos manca pas de tròp Tolosa
 Enfin, son coma nosautres, nosautres fasèm pas la diferéncia entre Bretanha, Normandia e Picardia, ai totjorn confondut Rouen e Reims, Nantes e Nancy. Ben eles, entre Marselha e Tolosa, es la meteissa pasta. 
De còps, me demandi a de qué servisson totas aquelas serias nullassas que nos poirisson la vida, las que ròdan a Montpelhièr e Seta, s'es per fin finala, sortir Tolosa, que la television i arriba solament pas a Tolosa! 

Pro de digression, i tòrni : los bons catolics lo van veire sovent al papet que dobrís pas los contravents.
Doncas, coma me parlan plan sovent, que m'an a la bona, lèu lor vau poder demandar.
La crenta qu'ai es que, en bons catolics, siaguèsson pas lenga de pelha. Lo mond que son pas lenga de pelha, son pas de mond utils.

Ai tanben un plan C. 
Lo plan C es la carta "muguet del 1èr de mai".
Poiriái tindar a sa pòrta en dire "Adiiiiieu, vos pòrti un bocin de muguet del 1èr de maaiiii !". Aital veiriái dedins e poiriam charrar. 
Benlèu se sentiriá obligat de me far dintrar dedins, e aquí, jackpot.


Lo problèma es que lo muguet del jardin a ja florit e plan probable que lo 1èr de mai serà tot passit. 












dissabte, 25 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 44

Dempuèi mai d'un mes que soi embarrada a ma fenèstra, avèm nosat una relacion particulièra amb lo vesin DjobiDjobea de'n fàcia

Vos aviái parlat de son interès per ma musica  e de nòstra intimitat novèla

L'autre jorn, qu'èri a espinchar per la fenèstra, te vegèri dos dròlles, los vesins dels DjobiDjobea, qu'anavan cap a la pòrta dels vièlhs. Se butassavan un l'autre, vai-zi tu, non vai-zi tu, noooon, tuuuu. Avançavan de dos passes, recuolavan d'un, bidòrssa-te que te bidorssaràs, lor calguèt cinc minutas per arribar a la pòrta. 
L'AmorósPecaire que s'i coneis en vesinòts faguèt "oooo, aquel biais de faire... aquò son de dròlles que t'an quilhat lo balon en cò dels vesins". 

La vièlha dubrís, lo dròlle li ditz quicòm a la chut-chut qu'ausissi pas.
La vièlha respond, e aquí, ai ausit, que deu èsser sorda coma una topina la paura vièlha : "Òc, mon marit vos l'a remandat ! "

Los dròlles s'agachan. 
Gausan pas res dire. 

Ieu èri mòrta de rire a ma fenèstra.

Dins lo dobte, la vièlha, bravassa,  lor ditz : "anatz veire dins ma cort, mas mon marit vos l'a remandat ! "
Lo dròlle tòrna sens son balon e se'n van en granmercejant la mameta de son amabilitat.

Es la galejada de la setmana. 
L'avugle que pren lo balon e te lo remanda sap pas ont. 

Se vesètz un balon de perdut, es lo dels vesinòts, mercé de lor remandar dins lor cort a eles, que lor manca lor balon. 




divendres, 24 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 43


De la fenèstra de la cambra, vesi un canton de la cambra dels DjobiDjobea. 
Mai precisament, vesi lo canton de l'armari .
Es pas gaire, mas a ieu me basta.

Penjat al canton de l'armari, i a la carvata del vesin DjobiDjobea.

Amb l'embarrament, lo vesin fa coma ieu amb los sostens, la carga pas mai sa carvata. 

Aquela sembla intimitat comuna me trebola. 

dijous, 23 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 42 - Sant Jòrdi

Uèi es Sant Jòrdi. 
Normalament, uèi, auriái degut far present d'un libre a mon AmorósPecaire e el auriá pas pensat de m'ofrir una flor perque coneis pas las tradicions e aquò li pausa pas problèma.

Uèi, la jornada se passa sus Facebook (qual a dich "coma cada jorn! " ? ) sus la pagina de la Librariá Catalana de Perpinhan ont i aurà de lives amb d'autors catalans tot lo sant clame dau jorn. Vòli pas mancar lo Joan-Lluís Lluís que sos darrièrs libres qu'ai legits me faguèron m'enamorar tornar del plaser de legir. E vòli pas mancar tanpauc lo Joan-Daniel Bezsonoff e la Mirèia Boya. La rèsta, ensajarai d'escotar per descubrir d'autors novèls, mas me cal teletrabalhar e  mai que mai ai una visioconferéncia... 

Vos meti çai jos los libres qu'ai legits pendent l'embarrament. Malurosament, ma maleta èra ja cargada e ai pas legit en catalan dempuèi mai de dos meses. Rai. E ai acabat ma pila normanda de libres occitans... Soi condemnada a legir en francés. Rai, soi pas racista. 

Los que m'avètz dins vòstres contactes Facebook, auretz pas de suspresas.



.

Los indispensables per contunhar de trabalhar, per lo blòg, per la vida. 
Me manca mos diccionaris francés-occitan, mos diccionaris de totes los dialèctes, los qu'ai a l'ostal, mas rai, subrevivi sens eles.
Me manca Lou Tresor dóu Felibrige, lo consulti sus internet o en PDF mas es pas parièr, alara, tant pis, 150€ e l'ai comandat sus abebooks. L'ai pas recebut encara






De còps, vau dins las librariás, vesi un libre e me disi "oà , es subreinteressant" e lo crompi.
O alara pensi a quauqu'un que li poiriá agradar e lo crompi. 
E aprèp, me demandi perqué. 
Pensi qu'es un dels simptòmas de l'adiccion aquò. 

Es un pauc l'istòria d'aquesta bibliografia sus Riquet. M'esperavi un roman, una causa palpitanta e ben non, èra una causa istorica, puslèu documentada. I aprenguèri un fum de causas, èra interessant. Me seriái passada dels punts de vist sus l'autora sus a quin punt Riquet èra un òme excepcional.






Ma fòto es pas bona, e soi una fenhantassa, ai la canha de la tornar far. 
Es lo darrièr libre de Silvan Chabaud Serranas. 
Espèri qu'avètz legit sos recuèlhs de poesies Arbres, Montar e Illas infinidas publicats en cò de l'Aucèu Libre e sabi pas ont mai encara (ai pas verificat los titols, los escrivi de memòria). Me confla lèu la poesia, mas la sieuna non. 
Aquí un recuèlh de pròsa, de nòvas, amb la revirada en francés, publicat en cò de Jorn. Crompatz-lo e legissètz-lo. 
Fa de ben aquel tipe. 





Joan Ganhaire ! 
Cal pas mancar un libre de Ganhaire quand ne sortís un ! 
Aquela seria de las enquèstas de DarnaudGuilhèm son un chale ! Un dels bestsellers en occitan lo Ganhaire amb sos crimis. Ieu me regali de la primièra linha a la darrièra e fau durar lo plaser, que tot aquò's tròp cort e pas pro sovent. 
Avètz remarcat qu'avèm fach tota una mesa en scèna amb l'AmorósPecaire amb lo rebat d'un pistolet dins la cubèrta ? 







Vos rasseguri, legissi pas aquò per lo plaser ! 
Es al programa de l'agregacion e ieu soi intoleranta al medieval. L'intolerància al medieval, es mai practic dins la vida de cada jorn qu'una intolerància al gluten, vertat. Mas quand passas l'agregacion, siás dins la panada.
Quand serem desconfinats, anaretz far cremar un parelh de ciris per ieu.  Occitanicatamère t'ajuda a comprene lo libre : 






Aqueste tanben es per l'agregacion, mas amb Mistral me regali ! Quin chale de legir e tornar legir Lou Pouèmo dóu Rose. 
Dels quatre libres al programa, es, de luènh, lo que m'agrada mai fin finala e que regreti d'aver pas mai trabalhat qu'aquò. 






Perque legir Martel es totjorn bon per lo moral, per ta santat, per ton equilibri mental e per ta cultura. 
Aqueste, l'ai pas acabat encara. Son d'articles recampats e los legissi jorn a cha jorn. 
Es escrich pichonèl.
O alara comenci de me far vièlha. 





En cercant quicòm mai, trapèri dins la bibliotèca de l'amorós aquel libre de Josèp Delteil. Ai pas legit grand causa de Delteil sa Cosina paleolitica e Nòstre Sénher lo Segond. Èra audenc lo tipe, e los Audencs, coma d'autors n'an pas gaire, aquel d'aquí l'aiman fòrça. 
Legiguèri Cholera en version originala e riguèri fòrça. Es subrerealista, qué que siá mas 'fant qu'es ben escrich. Es de literatura per desfonsats al vin blanc, per audencs. 
Del còp demandèri a l'AmorósPecaire perque aviá crompat aquò. "Aquò's pas ieu! " "i a ton nom de marcat dedins." Lo tipe se soven pas de res. Saufini que me m'amaga quicòm...



Aqueste l'ai pas legit, ai agachat los imatges... e encara pas totes! Solament los dels pòrts de Mediterranèa. Son de dessenhs del sègle XVII, es magnific ! E instructiu sus l'evolucion dels pòrts...  




Aqueste lo comenci tot juste, es la lectura del transat al solelh e ai pas agut gaire de temps aquesta setmana per m'i escambarlar. 
Un conselh de Encore du noir ! 



 
Mandat per l'Ostal Sirventés per me sauvar  d'un embarrament ont aviái pas res pus per legir en occitan. Mercé a eles! 
Aurà pas lo prèmi nobèl de literatura, mas es de bon legir e la revirada es bona.  L'istòria de Joan Pigassa es l'istòria d'un òme de son temps que a travès sa vida, vesèm l'avançada del Canal. I aprendretz de causas sul canal de Riquet, me faguèt una bona revision del libràs sus Riquet legit quauques setmanas abans.

D'escotar tanben sus Occitanicatamère :




Lo darrièr de Florian Vernet ! 
Vos cal absoludament legir aquò.
Vos rasseguri es de plan melhor comprene que J@rdindelasdelicias.com (degun o gausa pas dire, mas degun i comprenguèt pas res ). Un chale. 
L'umor e l'escritura de Vernet. 
Una leiçon de sintaxa a cada frasa. 
Es un pauc Ok Corral de l'occitanisme e fa pas de mal ;) 




Lo melhor per la fin ! 
Perque o sabes, amb Martel, sortiràs mens con. 
Son Histoire de l'Occitanie l'engoliguèri coma un roman, i aprenguèri un fum de causas e ai previst de lo tornar legir pendent l'estiu e me far de fichas, perque i a de causas que sabi pas grand causa dessús. E a un moment, cal arrestar de desconar. 
Nos torcarem amb la cubèrta e metrem lo libre dins una veirina e cada matin, i vendrem far la salutacion al solelh.


dimecres, 22 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 41 - Del poder del blòg

Figuratz-vos que dempuèi qu'ai parlat del conàs del campingcar sul blòg, lo tipe s'entrèva pas mai de son camping car.
Fasiá de bruch de longa, quand èra pas dins son campingcar, èra dins son òrt a far de bruch amb una maquina o per podar o per tondre o per saipasqué. 
E aquí, dempuèi lo pòst del blòg, a de-sa-pa-re-gut. Aviái fach de fòtos per vos parlar d'un autre detalh de conàs, mas se lo tipe a desaparegut, me fa un pauc de ioio de ne parlar. 

Del còp, me demandi ieu. Lo coneissètz aquel libre de Vernet que lo narrator escriu d'istòrias de crimis e que los crimis se realizan dins la vida vertadièra? Es My name is Degun, me sembla.

E ben, ve, benlèu es çò que nos arriba. Oè, collectivizi la causa e vos impliqui, perque coma legeires, sètz complicis, per pas dire responsables de la causa. Cal pas doblidar que s'escrivi de conariás, es per apasturar vòstre besonh de divertiment. Sètz complicis ! 

E benlèu que sa vesina n'a agut son confle, a tindat a l'ostal, l'a abatut, frejament, aital, paf. Sens espectacle sul trepador ont li espotiriá son morre de conàs sus son campingcar de conàs. Mas eficaç.

Del còp trantalhi.

Vau benlèu anar tindar a sa pòrta.

Nos cal saber, vertat?




dimarts, 21 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 40 - Dels acamps en visioconferéncia (2)

Los teleacamps apasturan mon besonh d'espinchar en cò del mond, aquí una invencion de las cranas ! Mercé Covid19

Perque a partir d'aquel bocinon d'ostal que veses per un fenestron pichonet, pòdes pantaissar tota la rèsta e la vida del mond. 

Vos parli pas d'aquela colhassa que se metèt davant una paret blanca per mostrar pas res de son ostal. Coma se los collègas podián agachar al dintre de son ostal !
I a pas d'asard : es una qu'aimi pas. E sabètz qué? Lo mond qu'aimas pas dins la vida reala, los aimas encara mens en visioconferéncia.

N'i aviá un parelh qu'èran dins sa cosina. De femnas, i a pas d'asard. 
E pas una cosina de formica de ma grand la bòrnia coma ai ieu, non pas, una cosina modernassa, mai granda que mon apartament, amb çò que dins las emissions de venda immobilièra apèlan "una isclòt central" e un plan de trabalh. E coma s'apèla un plan de trabalh, teletrabalhan dessús. 

I a lo mond que son dins un "ok anam profechar d'aquel bocin de pas res per ne far un canton (tele)trabalh", genre jos l'escalièr, a la Harry Potter. 
N'i a que son dins lo granièr adobat, que veses lo Velux e que te demandas cossí i arriba lo wifi amont naut.

I a lo mond que darrièr sa paret i a totas las cartas postalas qu'an recebudas. An installat son canton de teletrabalh a l'ostal coma lor burèu al trabalh : amb las cartas postalas e los dessenhs dels dròlles. Cresiái qu'èra una causa que se vesiá solament dins l'administracion, mas non, fan aquò tanben en cò sieu. 

I a lo tipe qu'aimi ben que s'es installat dins son salon, tranquillon Milon, davant una paret roja tras que polida, per mostrar qu'es un tipe qu'a de gost e que gausa n'aver. 

I a la neneta qu'aimi ben qu'es sabi pas ont davant una paret negra. Aquí, estabosida. I a de mond que se pintran una paret negra negra a l'ostal? A la Soulages ! 

I a los professors de letras que se meton davant sa bibliotèca perque son de professors de literatura, e o cal pas doblidar. Veses una paret cubèrta de libres del sòl cap a cima, e que t'agradariá de poder legir los títols. Veses que la professora de latin a de libres vièlhs vièlhs, del sègle XIX abans JC. 

I a lo tipe qu'aimi ben qu'a cargat sa camisa polida. Ieu soi en camisòt-per-rabalar-a-l'ostal e los autres an cargat la camisa ben alisada. Ieu soi una caraca. Verifiqui qu'ai ben atudat la camèra e lo micro e cridi a l'Amorós de venir remirar la camisa. Una camisa mirgalhada de frucha e de legums. Una camisa validada per l'OMS. 

Ieu la velha, ai mandat un messatge al grop whatsapp de responsa a las questions existencialas. Dins aquel grop, i a Conchita, la Marcèla e ieu. La question existenciala èra : Sosten or not sosten pendent la visioconferéncia ?

Lo darrièr sosten cargat data de... de... bon dieu, del 12 de Març. 
Soi pas segura de i caber encara dedins.  

Responsa de la Marcèla : es coma vòles. 

Es a aquò que servisson las amigas, te donan una responsa clara quand as una question precisa existenciala.
Coma vòli? A ben ieu vòli pas cargar de sosten. 
Doncas visioconférencia amb las popas en libertat. 
E òm se'n caga, perque qual agacha aquelas causas quand teletrabalhan ? 










dilluns, 20 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 39 - Dels acamps en visioconferéncia (1)

Sèm diluns.
Tornam al trabalh.
Tornam als teleacamps.

Es la fièra de Beucaire los teleacamps. 

Es la suspresa cada jorn. 

Recebes doas setmanas abans un convit una convocacion a un acamp, un email long coma un jorn sens chocolat ont t'explican quin logicial te cal installar, qu'es a gratis, que marcha dau tron de dieu, qu'es la causa perfiècha uèi a l'ora d'ara per la visioconferéncia, e qu'es tant indispensable e que nosautres sèm a la poncha de çò que fa a la poncha. As totas las explicas per te conectar e te dison ben d'esperar pas lo darrièr moment qu'aquò's longuet. E se capitas pas, e ben demèrda-te. Pòs totjorn anar a la Poncha pescar de dauradas. Mas pòs pas, perque la Poncha es luènh de mai d'1km de tot, alara, l'as dins lo babà ta daurada grasilhada.
La velha de l'acamp, recebes un autre email que ditz qu'en seguida de l'email warningaire del servici informatic, que tu as pas legit, anam utilizar quicòm mai perque lo logicial remirable precedent es un malware que te rauba tas sextapes.
Lo jorn de l'acamp, te conectas e marcha pas. 
Los 25 codestinataris fan "respondre a totes" per dire "marcha pas". 
La paura secretària qu'a mandat l'email ensaja de respondre. Mas ela es secretària, pauròta, es pas Steve Jobs, fa coma pòt. 
30 minutas mai tard, sèm 8 de conectats sus 25. 
La patrona ditz a la secretària : manda un email per dire que tornam sul malware. Es missant mas marcha. 

Vaquí i a totas mas fòtos eroticas e las de mos collègas dins un disc dur rus que nos sortiràn per nos extirpar una explicacion sus la règla de l'acòrd del participi passat. 
Soi pas inquieta. 

Fins al 16 de març, las visioconferéncias, las fasiam amb Renat. Renat marchava ben, i aviam accès dempuèi nòstre espaci numeric de trabalh, mandaviam lo ligam per email al monde e aquò marchava. Avèm pas jamai tròp comprés cossí partatjar l'ecran e projectar a l'encòp, mas rai, marchava. Èra sègle XX mas marchava.
Lo 17 de març, Renat a petat. Tròp de mond de conectats, crisi d'agorafobia, Renat a bugat. Ara, Renat a cinc servidors que petan un cha l'autre. 
Renat escampat.

Puèi, ensagèrem Zoom. 
Un email longàs per t'explicar cossí far e se desencusar de t'obligar a far de manòbras informaticas complicadas que sauràs pas far perque siás un paure pròf de sciéncias umanas.
Zoom, la causa que marcha. 
Mas qu'a de problèmas de securitat. 
Zoom escampat. 

Email del servici informatic : desinstallatz zoom. 
A ben non! cossí fasèm los aperitiusZooms se fasèm petar zoom ? I a de prioritats. Zom, vai-z-i, pòs prene mas preparacions de cors e los devers corregits dels estudiants e los pòs vendre sus ebay. 

Puèi ensagèrem Adòba.
Un email longàs per t'explicar cossí far e se desencusar de t'obligar a far de manòbras informaticas complicadas que sauràs pas far perque siás un paure pròf de sciéncias umanas.
Adòba, la causa segurissima, tant e tant segura, que t'i pòs pas conectar. La legenda ditz que los collègas ensajan de s'i conectar dempuèi lo 7 d'abrial e aquel acamp, l'an totjorn pas fach. 
Adòba escampat.

Puèi ensagèrem Cisco. 
Un email longàs per t'explicar cossí far e se desencusar de t'obligar a far de manòbras informaticas complicadas que sauràs pas far perque siás un paure pròf de sciéncias umanas. E espères pas lo darrièr moment, aquò's longuet. 
E aquí, meravilha, marcha ! A 9h32, sèm cinquanta-uèch de conectats ! Las camèras, lo son tot marcha plan coma cal. Passam dètz minutas a far l'apèl. 
Vesèm en cò del mond es meravilhós, lo problèma es qu'ai pas capitat cossí far per metre en grand una vinheta webcam d'un collèga per melhor veire lo decòr, aquò's una decepcion. 
Marchèt tan plan lo Cisco que demorèrem 6h en visioconferéncia. 
Oè, sièis oras ! 
A nosautres, te fasèm pas aquò a l'americana.
Sièis oras. 
Anèri pissar tres còps e cagar un. Cal far mèfi de ben verificar que la camèra e lo micro son ben ben copats. Es una operacion que te fa montar l'adrenalina.
Faguèri d'estiraments que començavi d'aver los vertèbres que se tocavan de demorar assetada.
Davalèri amb la maquina dinnar dins lo salon de pan e de fromatge.
Cal far mèfi de ben verificar que la camèra e lo micro son ben ben copats. E pas de clicar ont que siá
I a un collèga malbiaissut que partagèt son ecran als cinquanta-sèt autres. E sos amics li diguèron "èeeee, mèeeeefi, vesèm ton ecraaaaaaaan", ieu trapavi risolièr d'agachar sas fòtos de tatoatges.
Urosament, a ieu, aquò m'es pas arribat. Pas encara.

Verifiqui tres còps que lo micro es copat abans de dire "non mas quina colhassa aquela! ". Perque en visioconferéncia pòs dire plan fòrt tot  çò que pensas. 
Basta de copar lo micro.



diumenge, 19 d’abril del 2020

Sine Die - Jorn 38 - De la musica en viu

Abans, aviái un ordinator amb un disc dur gròs que i cabiá tota ma discotèca dedins. 
Ara, ai una maquina modèrna amb un disc dur minuscul e coma es lo trabalh que l'a pagada, li vau pas emplenar lo disc dur de totes mos mp3. 

Ara que soi luènh de totes mos CD, soi ben malurosa de dever me contentar dels quauques albums qu'ai dins lo disc dur e de las reclamas Youtube. Soi del sègle XX e ai pas d'abonament, ni solament un paure compte, a una plataforma d'escota de musica en linha. 

Soi del sègle XX e compri encara de disques fisics : abans lo confinament, aviái fach una comanda de disques a Sirventés : lo darrièr de Du Bartàs e lo darrièr d'Mbraia.
Quand partiguèri de l'ostal, trantalhèri a los prene, la maleta èra ja pesugassa e anavi tornar dins un parelh de setmanas.  Ah ah ah.

Dimars, Mbraia, sus sa pagina faceboc,  presentèron son darrièr disc, una escota comentada. Sabètz, coma quand agachatz un DVD amb lo comentari del director. Me dison dins l'aurelheta que degun pren pas aquela opcion dins lo DVD. Ben SI, ieu. E ben ieu me regalèri de tornar escotar lo disc e d'aver quauques anecdòtas dessús. 
M'agrada fòrça aqueste disc e mai que mai la primièra cançon :



E la que n'an fach lo clip : 



M'agrada son biais d'interpretar las cançons tradicionalas. M'agrada aquel biais rock-mas-pas-de-tròp. I a una mena punkitud subliminala.

Aqueles Facebooklive que fan los artistas o los festenals me sauvan la vida culturala. E m'an fach me mainar que los concèrts me mancan, n'aviái pas consciéncia fins ara. 
Aquí en dos jorns, escotèri Alidé Sans, Mbraia e lo Miqueu Montanaro. Meti l'alarma sul telefonet. E preveni l'Amorós "a 18h30, i a concèrt". 

Aviái seguit lo live que faguèt lo festenal portugués TradBalls (as lo drech de revirar dins ton cap Alibòfis tradicionals.)  Colha que soi, manquèri la màger part del Festenal Je reste à la maison e descobriguèri aquò solament lo darrièr jorn, amb una programacion jove public de 16h a 17h ont escotèri un extrach del super espectacle de blues Les Bedaines de Coton ou la vie de Charley Pattton que i a un libre tanben. M'agrada lo blues que swinga.

Espèri que se ne lassaràn pas los artistas d'aquel biais e que d'autres s'i apondràn... e que mancarai pas l'informacion ! 

Dins lo meteis biais, del 15 al 25 d'abrial, lo festenal de fotografia MaP de Tolosa fa un e-festenal e prepausa cada jorn a 18h una mòstra en video d'un artista. 

Los Suds a Arles vòlon pas anullar e soscan a de biaisses diferents de far. 

Demòri brancada.
E tot mon sosten als artistas, que, en mai dels problèmas administrativo-financièrs, la manca de rescontre amb d'autres artistas e lo public es un brave patiment.