Curiós coma un pet
Littéralement: "curieux comme un pet". Très curieux. La curiosité qui pousse une personne à s'intéresser à ce qui ne la regarde pas, semble un défaut très répandu, puisque les éléments de comparaison ne manquent ni chez l'animal ni chez l'homme. Ne dit-on pas "la curiosité est un vilain défaut".
En Lozère on dit : "Curiós coma una vièlha chata" (curieux comme une vieille chatte). Que l'on dise d'un pet qu'il est curieux, cela vient probablement du fait qu'il est enfermé dans l'intestin et donc hermétique à ce qui se passe à l'extérieur. Il veut alors sortir pour prendre part au spectacle du monde , dont il était privé dans son univers viscéral. Adulé, honni, toléré, interdit, recommandé, faible, fort, bruyant, discret, indiscret, bref, prolongé, grave, aigu, volontaire, involontaire, suspect, provocant, insolent, imprudent, sournois, nauséabond, rarement inodore, gênant, tel est le pet.
Autre expression: Curiós coma una lòfia (curieux comme une vesse). On dit en français régional: "curieux comme une loufe" . Contrairement au pet qui s'accompagne d'un bruit plus ou moins fort, la vesse est émise sans bruit, mais elle dégage une odeur souvent nauséabonde, ce qui est particulièrement trompeur, car, si son auteur veut passer inaperçu, quelquefois ce n'est pas le cas.
Legiguèri aquò dins lo tram en tornant de Sauramps ont vau crompar ma dòsi d'un biais regular. Es tirat de Expressions et dictons occitans de Christian Camps, edicions Christine Bonneton, còsta 13€, es un pauc car, mas bon, l'escacalàs los valiá. Perque l'autor, lo coneissètz benlèu pas vosautres, mas ieu lo coneissi! e vos pòdi dire qu'es puslèu d'aqueles que t'i an un margue dins lo cuol (demòri dins lo tèma del jorn)... E ben, veja, aquela analisi comportamental del pet e aquela d'acumulacion quasi lirica d'adjectius per qualificar un paure pet, ieu disi ÒSCA!
Coma Pierre Perret que vos demandava de dubrir la gàbia dels aucèls, amics, petatz, petatz, daissatz los pets "prene part a l'espectacle del mond".
Mas, ai pas començat aquel pòst per escriure un manifèst per la libertat dels pets. Non. Perdequé èra ja? A si, Sénhers Bianchi, Romieu e lo tresen qu'ai doblidat son nom, faretz dins lo lirism tanben dins vòstre diccionari de las 150 000 expressions occitanas que l'espèri coma lo Messias?
Non, lo pòst lo comencèri perque lo libròt aquel, dins lo tram, me donèt una idèa: me forçar a emplegar una expression que i a dedins dins cada pòst un pauc long. Las expressions, las anarai trobar dins lo libròt de Camps, dins Al picar de la Dalha de Lagarda e lo Diccionari de las 500 000 expressions occitanas precitat pas encara sortit.
Peta mon idèa, non?
"Curiós coma una lòfia" a l'Empordà es diu "ser un llufa" que vol dir ser tafaner, xafarder.
ResponElimina3 vièlhs sus un banc. N'i a un que daissa partir per la sopapa bassa un pet tarrible dins un tarrabastal de troneire.
ResponElimina- Vos en faguètz pas, fai als autres dos, ieu quand peti aquò fa de bruch mas aquò sentís pas.
- Vè, fai lo segond, as d'astre. Ieu quand peti aquò pudís qu'enfalena, es una infeccion.
- E ieu, ditz lo tresen fieròt coma un gal, quand fau un pet, aquò s'ausís pas e aquò sentís pas.
E los dos autres de se virar cap a el:
- Mas alara, per qué petas??
Lavalada dins son diccionari balha : "Curiós coma 'na chata que chiá dins lo bladiu". Quo se 'pela l'arma trobadenca dau pople lemosin... Oc-es lo Bernat petava dins lo liech de la Matilda Plantagenet...
ResponEliminaPèta pas artisticament qual vòl, donc n'i a un que faguèt un libre e quand avètz legit aquel, podètz vos atalar a ne legir un autre. O sabi perque los ai, lo segond foguèt un present del Paire Nadal e l'autre lo me prestèron e l'ai pas encara tornat (siái pas encara arribada a la cima de l'art!) -Non, non, ai pas una vida de mèrda!
ResponEliminaPòdi pas far autrament que de jónher un fabla de A. Tozy :
ResponEliminaLO PET
Un matin de jorn de marcat,
Devant lo cercle de Nerac,
Cinc o sheis mossurs devisavan.
Dus dròlles arrestats, la gaudufla a la man,
Tranquillament, que’us escotavan.
« Diga, petit, ça ditz lo qui èra au cap deu banc
En s’adreçar au dròlle de devant,
As bona cama peu segur ;
Sabas córrer… — Ò ! oui, mossur.
— E ben, lavetz, atrapa aqueth. »
E que me l’i fot un gròs pet ;
E d’arríser pòdatz pensar
Tots los mossurs a s’estofar.
Lo dròlle, ça que la, partís coma un lebrèr
Mès que torna arribar cinc minutas après :
« La, mossur, ça digot, en se troçar la vèsta
Ètz urós qu’èi la cama lèsta ;
Que vse’u torni ; aquí que l’atz. »
E li petèt devant en li díser « adishatz ».
Moralitat
Ceci prouve certainement
Qu’on peut courir comme le vent.
Dins lo diccionari de Mèstre Romieu, trobaretz, mas sens lirisme :
ResponEliminaCuriós coma un pet
Curiós coma un pissador
Curiós coma un pòt de cambra
Curiós coma una agaça
Curiós coma una cata prens
Curiós coma una mèrda al lièch
De segur, nòstra lenga ne coneis d'autres, amb de variantas ; es a nosautres de las far conéisser e de las emplegar a bèl expressi…
A jo, la qui coneishi e qui m'agrada mei d'emplegar, qu'ei : curios com un pòt de crampa !
ResponEliminaQue sufeish de's hicar a la plaça d'un pòt de crampa meija segonda entà poder compréner...