dilluns, 21 de novembre del 2011

Lectura autonenca : La Lluvia amarilla

En seguida dels conselhs precioses de la Bèstia de Gavaudan, legiguèri La Pluèja Rossèla de Julio Llamazares revirat en occitan per Ferdinand Vialaret a las edicions de l'IEO. 
Lo libre, l'aviái crompat que m'èri dich que de legir una revirada en occitan me cambiariá un pauc. L'aviái dins un canton de la bibliotèca, mai precisament dins ma taula de nuèch qu'es pas una taula de nuèch mas qu'es una  anèxa de ma bibliotèca ont meti los libres de legir pel plaser, valent a dire que ne trobaretz pas gaire, de libres tròp intelligents. 
150 paginas que faguèri durar tant e mai de tant que me regalavi. 
Un dels desplasers de la lectura, en mai de dever atudar lo lum perque l'endeman i a escòla, en mai de dever esperar la seguida l'endeman perque as los uèlhs que se tancan solets, es que, quand siás plan confortabla dins ton istòria, quand los mots te prenon dins l'istòria, quand siás plan installada a agachar la vida de las gents dins lo libre, e ben, la fin arriba. 

La Pluèja Rossèla es l'istòria contada per un òme qu'es lo darrièr de son vilatge. Abans de morir, nos conta l'exilh de totes los abitants del vilatge fins que demorèsson pas qu'el e sa femna, parla del suicidi de sa femna puèi contarà sa vida a el, tot sol, darrièr dels òmes entre las roïnas, entre realitat, sovenirs, trèvas e fantaumas. Un raconte a la primièra persona, embarrat dins aquel vilatge. Un raconte sus l'organizacion sociala d'aqueles vilatges montanhòls e sus l'evolucion de la societat. Un raconte sus l'abandon e la venguda de la mòrt. Un raconte sus la solesa. 
L'òme pòt demorar sol sens virar caluc? 
O avètz comprés, Bodon, a costat d'aquò, es lo país de las meravilhas... Quand lo comencèri lo libre, aviái l'impression de legir de Bodon, mas amb de frasas mai longas... Lo reviraire èra de Levezon, benlèu i es per quicòm. Perque, coma m'o diguèt Mèstre Andriu, la revirada es excellenta. Soi segura qu'es melhora que l'original! Per malastre, lo reviraire defuntèt e aurem pas lo plaser de ne legir d'autras de reviradas sieunas.


Un extrach :
   "A comptar d'aquel jorn, la memòria foguèt la sola rason e lo sol païsatge de ma vida. Abandonat dins un canton, lo temps s'aturèt e, coma un sablièr quand òm lo vira, comencèt a s'escórrer al sens contra de çò que, fins ara, aviái mantengut. Sentiguèri pas jamai pus l'ànsia de me sarrar d'una vielhesa que, plan de temps, m'èri refusat a acceptar coma mieuna. Me tornèri pas jamai sovenir d'aquel vièlh relòtge que, oblidat dins un canton, penjava de bada, sus la paret de la cosina. Lèu lo temps e la memòria s'èran confonduts a tot lo demai - l'ostal, lo vilatge, lo cèl, las montanhas - aviá quitat d'existir, levat coma recòrd fòrça luènh de ieu. 


   Foguèt lo començament de la fin, la debuta d'un long e interminable adieu ont, d'aquí enlà, cabussèt la mia vida. Coma la lutz del solelh, quand se dobrís una fenèstra aprèp d'annadas, estrifa l'escur e desentèrra jos la posca de causas e de passions ja oblidadas, la solesa dintrèt dins mon còr e illuminèt amb fòrça cada recanton e cada cròsa de ma memòria. Coma lo vent de França arriba d'un còp, levant papièrs e caucidas per carrièras, e tusta a las pòrtas e se ronça amb violéncia dins las passadas e los membres dels ostals, lo temps brandiguèt las parets del silenci e se getèt sus sas roïnas rebalant sul seu passatge recòrds e fuèlhas mòrtas. Èra l'exumacion finala de tot lo somiat e viscut, lo començament d'un viatge sens retorn dins lo passat que s'acabarà pas qu'amb ieu."
La Pluèja Rossèla de Julio Llamazares, revirada occitana de Ferdinand Vialaret, IEO edicions, de crompar aquí.

2 comentaris:

  1. E, a la fin de l'istòria, la Mela qu'aviá escotat sos conselhs, subrevisquèt e aital ne poguèt legir d'autras que contarà al canton pendent las longas seradas d'estiu qu'auràn pas mai de « letricitat » ni d'òli…

    ResponElimina
  2. I a temps, legiguèri aquela novèla en castelha. Sai pas per aquela revirada mas per ieu es un remembre de lectura doç. Soi plan esmogut de veire qu'aquel libre pertòca encara!

    ResponElimina

Mercé :)