divendres, 7 de gener del 2011

o português não é cortês > os portugueses não são corteses (enfin, ne sabi pas res...)

Innocenta, cresiái que los plurals catalans, aquò èra una causa complicada. Ben non, perque i a lo plural en portugués, qu'es pièger. Enfin, es benlèu pas pièger, mas lo catalan l'estudièri que lo parlavi ja, e lo portugués, comenci ex nihilo... preni mas ramas e me negui dins la galèra. 
Vos emmèrda pas que me servisca del blòg coma ficha de revision? De vos explicar, aquò m'ajuda a me sovenir... Amic legeire, siás util dins mon aprendissatge dau portugués, soi segura que te fa plaser.
Lo plural, e ben , es la meteissa filosofia que las conjugasons. Perqué far simple quand podèm far complicat e putanièr?

Primièr, i a la causa aisida: pel plural, apondes una S al mot , aquò's aisit, cal èsser italian per pas comprene aquò. 
Puèi,un mot acabat en-ês fa un plurar en -eses, amb envòl de l'accent, coma en lengadocian, aisit again.
Los mots acabats en -r, -z, -n, fan lo plural en -es, coma en castelhan,yes I can.

Puèi...las causas se complican.
Arriban los hilhs de puta amb de tildes dessús. Ben ieu, se i a una causa qu'ai encapada en portugués es "Mesfisa-te de la tilde!". 
Los mots qu'acaban en ão, fan lo plural en -ões. OK. 
Levat de còps. 
Que d'unes mots en ão, fan lo plural en -ães.  
E d'autres mots en ão, fan lo plural en ãos.
Per memòria, me los marqui los salopasses:
o capitão > os capitães; o cão > os cães; o alemão > os alemães
o cristão > os cristãos; o cidadão > os cidadãos; a mão > as mãos.

Edit del 08/01: LaVielha m'a mandat un email, me dona un mejan de pas m'engenar,  mercés a ela! :
Per ço dels noms en -ão, se remarcas plan, los que fan -ões son los que en espanhòl fan -ones (canção - canções, canción - canciones), los que fan -ães son los que fan -anes (capitão - capitães, capitán - capitanes) e los que fan -ãos son los que en espanhòl son en -ano al singular e doncas -anos al plural (irmão - irmãos, hermano - hermanos)

Puèi i a los plurals que vocalizan: los mots qu'acaban en -l, fan lo plural en -is.(es la règla que me fau ieu dins mon cap, sai pas tròp se marcha a cada còp, veirai aquò a la longa!)
o sinal > os sinais; o espanhol > os espanhóis; azul > azuis;
o papel > os papéis; o fiel > os fiéis;
o automóvel > os automóveis; amável > amáveis
o fóssil > os fósseis; fácil > fáceis; o réptil > os répteis
o funil > os funis; o carril > os carris; gentil > gentis


Quand veses aquela tierassa, granmercejas los bastards que son invariables coma lápis, tórax o ourives, los de la smala dels paroxitons qu'acaban en -s o -x...


Ne vos trufatz coma d'un vièt d'ase bolhit? E ben avètz bravament rason! :)




8 comentaris:

  1. Au prumèr còp d'uelh, que'm sembla que « My tailor is rich » es plan mei simple, non ?
    E sabes qu'en anglés an accents sus quauques mots d'importacion francesa e tanben portuguesa ; sufís de se reportar a la cançon australiana : « Matilda, Matilda, etc. »

    ResponElimina
  2. La Vièlha8/1/11 2:05

    Me sembla que pels "ão", m'adjudariái amb l'espanhòl e/o l'occitan, mas bon... Quand te metràs al lakota, diga-me-z-o, nos i metrem amassa!

    ResponElimina
  3. Bon enfin ! Matilda èra unicament de l'umor al gra seten o mai, en causa de la tilda : Ma… tilda !

    ResponElimina
  4. André : LOOOOOOOOOOOOL
    (e ieu que voliái anar verificar los accents en trobant las paraulas sus internet...)

    ResponElimina
  5. Lo Précis de grammaire portugaise de R. Cantel ed. Vuibert te balha la clau (avant qu'ajas la lenga) :
    Lo plural dels noms en ão es ligat a l'origina dels mots.

    a- 2na o 4na declinason latina en -anus >>>espnòl en -ano, -anos >>portugués ãos :
    lat. manus
    cast. mano
    port. mão,mãos

    b- 3na declinason latina en -anis >>>>espanhòl en -an, -anes >>> portugués ães
    lat. panis
    cast. pan
    port. pão, pães

    c- 3na declinason latina en -onis (genitiu) >>> espanhòl en -on, -ones >>> portugués ões
    lat leo, leonis (gen)
    cast. leõn
    port. leão, leões

    Fin finala, sufís de conéisser lo latin… per far sa cosina !

    ResponElimina
  6. Ah bé moi j'essaie pas d'apprendre tous les pluriels des exceptions et j'ai l'impression que les Brésiliens s'en moquent un peu. Donc au fur et à mesure j'essaie d'enregistrer mais vu mon grand âge j'oublie aussitôt.
    Si ça peut te consoler j'ai lu dans un journal brésilien qu'ils allaient s'attaquer à la simplification des terminaisons dont les pluriels sans doute!. quelques vieux grammairiens de l'université de Coïmbra vont protester mais comme ce sont les Brésiliens qui décident pour le Portugais (200 millions contre 10!!!).

    Ah et puis je suis un fana du tilde c'est le plus bel accent que je connaisse je vais lancer un mouvement pour le maintien et le développement du Tilde si tu continue à l'attaquer ,noméo !!~~~~~~

    ResponElimina
  7. Alain: mas ieu tb l'aimi la tilde!!!

    André: bon, as ganhat! l'ai comandada la gramatica :)

    ResponElimina
  8. La de Cantel que sufeish al començament.
    Mès jo, quitament se ne coneishi pas la lenga concernida (que parli de las lengas romanicas o anglesa ; tà las autes que cau passar per ua lenga que coneishes, indeed), que m'agrada d'aver ua gramatica dens la lenga, escriuta tàus indigènas e pro completa a l'encòp.
    Lo qu'a aprés lo latin que pòt mei aisidament "bastir" la lenga ; qu'es atau que, en Argentina o en Chile, m'èi poscut pedaçar guaireben autant plan com un indigèna e que tots que'm disèvan que le men espanhòl èra perfècte (que'm vanti un pauc totun !)

    ResponElimina

Mercé :)